کد مطلب:390 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:270
احکام ارث
2728 كسانی كه به واسطه خویشی ارث می برند سه دسته هستند: دسته اول: پدر و مادر و اولاد میت است و با نبودن اولاد، اولاد اولاد هر چه پائین روند هر كدام آنان كه به میت نزدیكتر است ارث می برد و تا یك نفر از این دسته هست دسته دوم ارث نمی برند. دسته دوم: جد یعنی پدر بزرگ و پدر او هر چه بالا رود و جده یعنی مادر بزرگ و مادر او هر چه بالا رود پدری باشند یا مادری، و خواهر و برادر و بانبودن برادر و خواهر، اولاد ایشان هر كدام آنان كه به میت نزدیكتر است ارث می برد و تا یك نفر از این دسته هست دسته سوم ارث نمی برند. دسته سوم: عمو و عمه و دایی و خاله هر چه بالا روند و اولاد آنان هر چه پایین روند و تا یك نفر از عموها و عمه ها و دایی ها و خاله های میت زنده اند اولاد آنان ارث نمی برند، ولی اگر میت عموی پدری و پسر عموی پدر و مادری داشته باشد و غیر از اینها وارثی نداشته باشد، ارث به پسر عموی پدر و مادری می رسد و عموی پدری ارث نمی برد.
2729 اگر عمو و عمه و دایی و خاله خود میت و اولاد آنان و اولاد اولاد آنان نباشند، عمو و عمه و دایی و خاله پدر و مادر میت ارث می برند. و اگر اینها نباشند، اولادشان ارث می برند و اگر اینها هم نباشند، عمو و عمه و دایی و خاله جدو جده میت، و اگر اینها نباشند، اولادشان ارث می برند.
2730 زن و شوهر به تفصیلی كه بعدا در مسایل تا گفته می شود، ازیكدیگر ارث می برند.
ارث دسته اول
2731 اگر وارث میت فقط یك نفر از دسته اول باشد، مثلا پدر یا مادر یا یك پسر یا یك دختر باشد، همه مال میت به او می رسد. و اگر چند پسر یا چند دختر باشند، همه مال به طور مساوی بین آنان قسمت می شود. و اگر یك پسر و یك دختر باشند مال را سه قسمت می كنند، دو قسمت را پسر، و یك قسمت را دختر می برد. و اگر چند پسر و چند دختر باشند، مال را طوری قسمت می كنند كه هر پسری دو برابر دختر ببرد.
2732 اگر وارث میت فقط پدر و مادر او باشند، مال سه قسمت می شود، دو قسمت آن را پدر و یك قسمت را مادر می برد، ولی اگر میت دو برادر یا چهار خواهر یا یك برادر و دو خواهر داشته باشد كه همه آنان پدری باشند یعنی پدر آنان با پدر میت یكی باشد، خواه مادرشان هم با مادر میت یكی باشد یا نه، اگر چه تا میت پدر و مادر دارد اینها ارث نمی برند، اما به واسطه بودن اینها مادر شش یك مال را می برد و بقیه را به پدر می دهند.
2733 اگر وارث فقط پدر و مادر و یك دختر باشد، چنانچه میت دو برادر یا چهار خواهر یا یك برادر و دو خواهر پدری نداشته باشد، مال را پنج قسمت می كنند، پدر و مادر، هر كدام یك قسمت و دختر سه قسمت آن را می برد. و اگر دو برادر یا چهار خواهر یا یك برادر و دو خواهر پدری داشته باشد، مال را شش قسمت می كنند، پدر و مادر، هر كدام یك قسمت، و دختر سه قسمت می برد، و یك قسمت باقی مانده را چهار قسمت می كنند، یك قسمت را به پدر و سه قسمت را به دختر میدهند. مثلا اگر مال میت را قسمت كنند، قسمت آن را به دختر، و قسمت آن به پدر، و قسمت آن را به مادر می دهند.
2734 اگر وارث میت فقط پدر و مادر و یك پسر باشند مال را شش قسمت می كنند، پدر و مادر هر كدام یك قسمت و پسر چهار قسمت آن را می برد. و اگر چند پسر یا دختر باشند، آن چهار قسمت را به طور مساوی بین خودشان قسمت می كنند و اگر پسر و دختر باشند، آن چهار قسمت را طوری تقسیم می كنند كه هر پسری دو برابر دختر ببرد.
2735 اگر وارث میت فقط پدر و یك پسر، یا مادر و یك پسر باشد، مال را شش قسمت می كنند، یك قسمت آن را پدر یا مادر، و پنج قسمت را پسر می برد.
2736 اگر وارث میت فقط پدر، یا مادر، یا پسر و دختر باشد، مال را شش قسمت می كنند یك قسمت آن را پدر یا مادر می برد و بقیه را طوری قسمت می كنند كه هر پسری دو برابر دختر ببرد.
2737 اگر وارث میت فقط پدر و یك دختر، یا مادر و یك دختر باشد، مال را چهار قسمت می كنند، یك قسمت آن را پدر یا مادر و بقیه را دختر می برد.
2738 اگر وارث میت فقط پدر و چند دختر، یا مادر و چند دختر باشد، مال را پنج قسمت می كنند، یك قسمت را پدر یا مادر می برد و چهار قسمت را دخترها به طور مساوی بین خودشان قسمت می كنند.
ارث دسته دوم
2739 اگر میت اولاد نداشته باشد، نوه پسری او اگر چه دختر باشد، سهم پسر میت را می برد، و نوه دختری او اگر چه پسر باشد، سهم دختر میت را می برد، مثلا اگر میت یك پسر از دختر خود و یك دختر از پسرش داشته باشد، مال را سه قسمت می كنند یك قسمت را به پسر دختر و دو قسمت را به دختر پسر می دهند.
2740 دسته دوم از كسانی كه به واسطه خویشی ارث می برند، جد یعنی پدر بزرگ و جده یعنی مادر بزرگ، و برادر و خواهر میت است. و اگر برادر و خواهر نداشته باشد، اولادشان ارث میبرند.
2741 اگر وارث میت فقط یك برادر یا یك خواهر باشد، همه مال به او می رسد.و اگر چند برادر پدر و مادری، یا چند خواهر پدر و مادری باشد، مال به طور مساوی بین آنان قسمت می شود و اگر برادر و خواهر پدر و مادری با هم باشند، هر برادری دو برابر خواهر می برد، مثلا اگر دو برادر و یك خواهر پدر و مادری دارد، مال را پنج قسمت می كنند، هر یك از برادرها دو قسمت و خواهر یك قسمت آن را می برد.
2742 اگر میت برادر و خواهر پدر و مادری دارد، برادر و خواهر پدری كه از مادر با میت جدا است ارث نمی برد. و اگر برادر و خواهر پدر و مادری ندارد،چنانچه فقط یك خواهر یا یك برادر پدری داشته باشد، همه مال به او می رسد، و اگرچند برادر یا چند خواهر پدری داشته باشد مال به طور مساوی بین آنان قسمت می شود،و اگر هم برادر و هم خواهر پدری داشته باشد، هر برادری دو برابر خواهر می برد.
2743 اگر وارث میت فقط یك خواهر، یا یك برادر مادری باشد، كه از پدر با میت جدا است، همه مال باو می رسد. و اگر چند برادر مادری، یا چند خواهر مادری،یا چند برادر و خواهر مادری باشند، مال به طور مساوی بین آنان قسمت می شود.
2744 اگر میت برادر و خواهر پدر و مادری، و برادر و خواهر پدری، و یك برادر یا یك خواهر مادری داشته باشد، برادر و خواهر پدری ارث نمی برند، و مال را شش قسمت می كنند، یك قسمت آن را به برادر یا خواهر مادری، و بقیه را به برادر و خواهر پدر و مادری می دهند. و هر برادری دو برابر خواهر می برد.
2745 اگر میت برادر و خواهر پدر و مادری، و برادر و خواهر پدری، و برادر و خواهر مادری داشته باشد، برادر و خواهر پدری ارث نمی برد، و مال را سه قسمت می كنند، یك قسمت آن را برادر و خواهر مادری به طور مساوی بین خودشان قسمت می كنند، و بقیه را به برادر و خواهر پدر و مادری می دهند، و هر برادری دو برابر خواهر می برد.
2746 اگر وارث میت فقط برادر و خواهر پدری، و یك برادر مادری، یا یك خواهر مادری باشد، مال را شش قسمت می كنند، یك قسمت آن را برادر یا خواهر مادری می برد و بقیه را به برادر و خواهر پدری می دهند، و هر برادری دو برابر خواهر می برد.
2747 اگر وارث میت فقط برادر و خواهر پدری، و چند برادر و خواهر مادری باشد، مال را سه قسمت می كنند، یك قسمت آن را برادر و خواهر مادری به طور مساوی بین خودشان قسمت می كنند، و بقیه را به برادر و خواهر پدری می دهند، و هر برادری دو برابر خواهر می برد.
2748 اگر وارث میت فقط برادر و خواهر و زن او باشد، زن ارث خود را به تفصیلی كه در صفحه گفته می شود می برد، و خواهر و برادر به طوری كه در مسایل گذشته گفته شد ارث خود را می برند. و نیز اگر زنی بمیرد و وارث او فقط خواهر و برادر و شوهر او باشد. شوهر نصف مال را می برد و خواهر و برادر به طوری كه در مسایل پیش گفته شد ارث خود را می برند، ولی برای آن كه زن یا شوهر ارث می برد، از سهم برادر و خواهر مادری چیزی كم نمی شود، و از سهم برادر و خواهر پدر و مادری یا پدری كم می شود، مثلا اگر وارث میت، شوهر و برادر و خواهر مادری و برادر و خواهر پدر و مادری او باشد، نصف مال به شوهر می رسد، و یك قسمت از سه قسمت اصل مال را به برادر و خواهر مادری می دهند، و آنچه می ماند مال برادر و خواهر پدر و مادری است. پس اگر همه مال او شش تومان باشد، سه تومان به شوهر و دو تومان به برادر و خواهر مادری و یك تومان به برادر و خواهر پدر و مادری می دهند.
2749 اگر میت خواهر و برادر نداشته باشد، سهم ارث آنان را به اولادشان می دهند، و سهم برادر زاده و خواهر زاده مادری به طور مساوی بین آنان قسمت می شود،و از سهمی كه به برادر زاده و خواهر زاده پدری یا پدر و مادری می رسد، هر پسری دو برابر دختر می برد.
2750 اگر وارث میت فقط یك جد یا یك جده است، چه پدری باشد یا مادری، همه مال به او می رسد و با بودن جد میت پدر جد او ارث نمی برد.
2751 اگر وارث میت فقط جد و جده پدری باشد، مال سه قسمت می شود، دو قسمت را جد و یك قسمت را جده می برد. و اگر جد و جده مادری باشد، مال را به طور مساوی بین خودشان قسمت می كنند.
2752 اگر وارث میت فقط یك جد یا جده پدری و یك جد یا جده مادری باشد، مال سه قسمت می شود، دو قسمت را جد یا جده پدری و یك قسمت را جد یا جده مادری می برد.
2753 اگر وارث میت جد و جده پدری، و جد و جده مادری باشد، مال سه قسمت می شود، یك قسمت آن را جد و جده مادری به طور مساوی بین خودشان قسمت می كنند و دو قسمت آن را به جد و جده پدری می دهند، و جد دو برابر جده می برد.
2754 اگر وارث میت فقط زن و جد و جده پدری و جد و جده مادری او باشد، زن ارث خود را به تفصیلی كه در مساله گفته می شود می برد، و یك قسمت از سه قسمت اصل مال را به جد و جده مادری می دهند كه به طور مساوی بین خودشان قسمت می كنند و بقیه را به جد و جده پدری می دهند و جد دو برابر جده می برد، و اگر وارث میت شوهر و جد و جده باشد، شوهر نصف مال را می برد و جد و جده به دستوری كه در مسایل گذشته گفته شد، ارث خود را می برند.
ارث دسته سوم
2755 دسته سوم عمو و عمه و دایی و خاله و اولاد آنان است به تفصیلی كه گفته شد، كه اگر از طبقه اول و دوم كسی نباشد اینها ارث می برند.
2756 اگر وارث میت فقط یك عمو یا یك عمه است، چه پدر و مادری باشد یعنی با پدر میت از یك پدر و مادر باشد، یا پدری باشد یا مادری همه مال به او می رسد، و اگر چند عمو یا چند عمه باشند و همه پدر و مادری یا همه پدری باشند، مال به طور مساوی بین آنان قسمت می شود، و اگر عمو و عمه هر دو باشند، و همه پدر و مادری، یا همه پدری باشند، عمو دو برابر عمه می برد، مثلا اگر وارث میت دو عمو و یك عمه باشد، مال را پنج قسمت می كنند، یك قسمت را به عمه می دهند و چهار قسمت را عموها به طور مساوی بین خودشان قسمت می كنند.
2757 اگر وارث میت فقط چند عموی مادری یا چند عمه مادری باشد، مال به طور مساوی بین آنان قسمت می شود، ولی اگر فقط چند عمو و عمه مادری داشته باشد، بنابر احتیاط واجب باید با هم صلح كنند.
2758 اگر وارث میت عمو و عمه باشد و بعضی پدری و بعضی مادری و بعضی پدر و مادری باشند، عمو و عمه پدری ارث نمی برند، پس اگر میت یك عمو یا یك عمه مادری دارد مال را شش قسمت می كنند، یك قسمت را به عمو یا عمه مادری و بقیه را به عمو و عمه پدر و مادری می دهند و عموی پدر و مادری دو برابر عمه پدر و مادری می برد و اگر هم عمو و هم عمه مادری دارد، مال را سه قسمت می كنند دو قسمت را به عمو و عمه پدر و مادری می دهند و عمو دو برابر عمه می برد و یك قسمت را به عمو و عمه مادری می دهند، و احتیاط واجب آن است كه در تقسیم با یكدیگر صلح كنند.
2759 اگر وارث میت فقط یك دایی، یا یك خاله باشد همه مال به او می رسد، واگر هم دایی و هم خاله باشد، و همه پدر و مادری، یا پدری، یا مادری باشند مال به طور مساوی بین آنان قسمت می شود و احتیاط آن است كه در تقسیم با یكدیگر صلح كنند.
2760 اگر وارث میت فقط یك دایی، یا یك خاله مادری و دایی و خاله پدر و مادری، و دایی و خاله پدری باشد، دایی و خاله پدری ارث نمی برد، و مال را شش قسمت می كنند، یك قسمت را به دایی یا خاله مادری و بقیه را به دایی و خاله پدر و مادری می دهند كه به طور مساوی بین خودشان قسمت كنند.
2761 اگر وارث میت فقط دایی و خاله پدری و دایی و خاله مادری و دایی و خاله پدر و مادری باشد، دایی و خاله پدری ارث نمی برد و باید مال را سه قسمت كنند یك قسمت آن را دایی و خاله مادری به طور مساوی بین خودشان قسمت نمایند و بقیه را به دایی و خاله پدر و مادری بدهند كه به طور مساوی بین خودشان قسمت كنند.
2762 اگر وارث میت یك دایی یا یك خاله و یك عمو یا یك عمه باشد مال را سه قسمت می كنند، یك قسمت را دایی یا خاله و بقیه را عمو یا عمه می برد.
2763 اگر وارث میت یك دایی یا یك خاله، و عمو و عمه باشد، چنانچه عمو و عمه پدر و مادری یا پدری باشند، مال را سه قسمت می كنند، یك قسمت را دایی یا خاله می برد، و از بقیه، دو قسمت به عمو و یك قسمت به عمه می دهند، بنابر این اگر مال را نه قسمت كنند، سه قسمت را به دایی یا خاله و چهار قسمت را به عمو و دو قسمت را به عمه می دهند.
2764 اگر وارث میت یك دایی یا یك خاله و یك عمو یا یك عمه مادری، و عمو و عمه پدر و مادری یا پدری باشد، مال را سه قسمت می كنند، یك قسمت آن را به دایی یا خاله می دهند و دو قسمت باقی مانده را شش قسمت می كنند، یك قسمت را به عمو یا عمه مادری و بقیه را به عمو و عمه پدر و مادری یا پدری می دهند، و عمو دو برابر عمه می برد. بنابراین اگر مال را نه قسمت كنند، سه قسمت را به دایی یا خاله و یك قسمت را به عمو یا عمه مادری و پنج قسمت دیگر را به عمو و عمه پدر و مادری یا پدری می دهند.
2765 اگر وارث میت یك دایی، یا یك خاله و عمو و عمه مادری، و عمو و عمه پدر و مادری، یا پدری باشد، مال را سه قسمت می كنند، یك قسمت را دایی یا خاله می برد و دو قسمت باقی مانده را سه سهم می كنند، یك سهم آن را به عمو و عمه مادری می دهند كه بنابر احتیاط واجب با هم مصالحه می كنند، و دو سهم دیگر را بین عمو و عمه پدر و مادری یا پدری قسمت می نمایند، و عمو دو برابر عمه می برد. بنابراین مال را نه قسمت كنند، سه قسمت آن سهم خاله یا دایی و دو قسمت سهم عمو و عمه مادری و چهار قسمت سهم عمو و عمه پدر و مادری یا پدری می باشد.
2766 اگر وارث میت چند دایی و چند خاله باشد كه همه پدر و مادری، یا پدری یا مادری باشند و عمو و عمه هم داشته باشد، مال سه سهم می شود، دو سهم آن به دستوری كه در مساله پیش گفته شد عمو و عمه بین خودشان قسمت می كنند و یك سهم آن را دایی ها و خاله ها به طور مساوی بین خودشان قسمت می نمایند.
2767 اگر وارث میت، دایی یا خاله مادری، و چند دایی و خاله پدر و مادری یا پدری، و عمو و عمه باشد، مال سه سهم می شود، و دو سهم آن را به دستوری كه سابقا گفته شد، عمو و عمه بین خودشان قسمت می كنند، پس اگر میت یك دایی یا یك خاله مادری دارد، یك سهم دیگر را شش قسمت می كنند، یك قسمت را به دایی یا خاله مادری می دهند، و بقیه را به دایی و خاله پدر و مادری یا پدری می دهند، وبه طور تساوی قسمت می كنند، و اگر چند دایی مادری یا چند خاله مادری یا هم دایی مادری و هم خاله مادری دارد، آن یك سهم را سه قسمت می كنند، یك قسمت را دایی ها و خاله های مادری به طور مساوی بین خودشان قسمت می كنند و بقیه را به دایی و خاله پدر و مادری یا پدری می دهند، كه به طور مساوی قسمت كنند.
2768 اگر میت عمو و عمه و دایی و خاله نداشته باشد، مقداری كه به عمو و عمه می رسد، به اولاد آنان و مقداری كه به دایی و خاله می رسد، به اولاد آنان داده می شود.
2769 اگر وارث میت عمو و عمه و دایی و خاله پدر و عمو و عمه و دایی و خاله مادر او باشند، مال سه سهم می شود، یك سهم آن مال عمو و عمه و دایی و خاله مادر میت است به طور مساوی، ولی احتیاط واجب در عمو و عمه مادری مادر میت آن است كه با هم صلح كنند، و دو سهم دیگر آن را سه قسمت می كنند، یك قسمت را دایی و خاله پدر میت به طور مساوی بین خودشان قسمت می نمایند، و دو قسمت دیگر آن را به عمو و عمه پدر میت می دهند، و عمو دو برابر عمه می برد.
ارث زن و شوهر
2770 اگر زنی بمیرد و اولاد نداشته باشد، نصف همه مال را شوهر او و بقیه را ورثه دیگر می برند، و اگر از آن شوهر یا از شوهر دیگر اولاد داشته باشد، چهار یك همه مال را شوهر و بقیه را ورثه دیگر می برند.
2771 اگر مردی بمیرد و اولاد نداشته باشد چهار یك مال او را زن و بقیه را ورثه دیگر می برند. و اگر از آن زن یا از زن دیگر اولاد زن از همه اموال منقول ارث می برد، ولی از زمین و قیمت آن ارث نمی برد، و نیز از خود هوایی ارث نمی برد مثل بنا و درخت و فقط از قیمت هوایی ارث می برد.
2772 اگر زن بخواهد در چیزی كه از آن ارث نمی برد تصرف كند، باید از ورثه دیگر اجازه بگیرد. و نیز ورثه تا سهم زن را نداده اند بنابر احتیاط واجب نباید در بنا و چیزهایی كه زن از قیمت آنها ارث می برد، بدون اجازه او تصرف كنند و چنانچه پیش از دادن سهم زن اینها را بفروشند، در صورتی كه زن معامله را اجازه دهد صحیح و گرنه نسبت به سهم او باطل است.
2773 اگر بخواهند بنا و درخت و مانند آن را قیمت نمایند، باید حساب كنند كه اگر آنها بدون اجاره در زمین بمانند تا از بین بروند، چقدر ارزش دارند، و سهم زن را از آن قیمت بدهند.
2774 مجرای آب قنات و مانند آن حكم زمین را دارد، و آجر و چیزهایی كه در آن بكار رفته، در حكم ساختمان است.
2775 اگر میت بیش از یك زن داشته باشد، چنانچه اولاد نداشته باشد، چهار یك مال، و اگر اولاد داشته باشد، هشت یك مال، به شرحی كه گفته شد، بطور مساوی بین زن های عقدی او قسمت می شود، اگر چه شوهر با هیچ یك از آنان، یا بعض آنان نزدیكی نكرده باشد، ولی اگر در مرضی كه به آن مرض از دنیا رفته، زنی را عقد كرده، و با او نزدیكی نكرده است، آن زن از او ارث نمی برد، و حق مهر هم ندارد.
2776 اگر زن در حال مرض شوهر كند، و به همان مرض بمیرد شوهرش اگر چه با او نزدیكی نكرده باشد، از او ارث می برد.
2777 اگر زن را به ترتیبی كه در احكام طلاق گفته شد، طلاق رجعی بدهند، و در بین عده بمیرد، شوهر از او ارث می برد. و نیز اگر شوهر در بین عده زن بمیرد، زن از او ارث می برد. ولی اگر بعد از گذشتن عده رجعی یا در عده طلاق بائن یكی از آنان بمیرد، دیگری از او ارث نمی برد.
2778 اگر شوهر در حال مرض، عیالش را طلاق دهد، و پیش از گذشتن دوازده ماه هلالی بمیرد، زن با سه شرط از او ارث می برد: اول: آنكه در این مدت شوهر دیگر نكرده باشد. دوم: به واسطه بی میلی به شوهر، مالی به او نداده باشد كه به طلاق دادن راضی شود. بلكه اگر چیزی هم به شوهر ندهد ولی طلاق به تقاضای زن باشد، باز هم ارث بردنش اشكال دارد. سوم: شوهر در مرضی كه در آن مرض زن را طلاق داده، به واسطه آن مرض یا به جهت دیگری بمیرد، پس اگر از آن مرض خوب شود و به جهت دیگری از دنیا برود، زن از او ارث نمی برد.
2779 لباسی كه مرد برای پوشیدن زن خود گرفته اگر چه زن آن را پوشیده باشد، بعد از مردن شوهر، جزو مال شوهر است.
مسائل متفرقه ارث
2780 قرآن و انگشتر و شمشیر میت و لباسی را كه پوشیده یا برای پوشیدن گرفته و دوخته است اگر چه نپوشیده باشد مال پسر بزرگتر است و اگر میت از این چهار چیز بیشتر از یكی دارد، مثلا دو قرآن یا دو انگشتر دارد چنانچه مورد استعمال است یا برای استعمال مهیا شده، مال پسر بزرگتر است.
2781 اگر پسر بزرگ میت، بیش از یكی باشد، مثلا از دو زن او در یك وقت دو پسر به دنیا آمده باشد، باید لباس و قرآن و انگشتر و شمشیر میت را به طور مساوی بین خودشان قسمت كنند.
2782 اگر میت قرض داشته باشد، چنانچه قرضش به اندازه مال او یا زیادتر باشد، باید چهار چیزی هم كه مال پسر بزرگتر است و در مساله پیش گفته شد، به قرض او بدهند. و اگر قرضش كمتر از مال او باشد، بنابر احتیاط واجب باید ازآن چهار چیزی هم كه به پسر بزرگتر می رسد به نسبت به قرض او، بدهند. مثلا اگر همه دارایی او شصت تومان است و به مقدار بیست تومان آن از چیزهایی است كه مال پسر بزرگتر است و سی تومان هم قرض دارد، بنابر احتیاط واجب پسر بزرگ باید به مقدار ده تومان از آن چهار چیز را بابت قرض میت بدهد.
2783 مسلمان از كافر ارث می برد، ولی كافر اگر چه پدر یا پسر میت باشد، ازاو ارث نمی برد.
2784 اگر كسی یكی از خویشان خود را عمدا و بناحق بكشد، از او ارث نمی برد.ولی اگر از روی خطا باشد، مثل آنكه سنگ به هوا بیندازد و اتفاقا به یكی از خویشان او بخورد و او را بكشد، از او ارث می برد، ولی از دیه قتل ارث نمی برد.
2785 هرگاه بخواهند ارث را تقسیم كنند، در صورتی كه میت بچه ای داشته باشد كه در شكم مادر است، و در طبقه او وارث دیگری هم مانند اولاد و پدر و مادر باشد، برای بچه ای كه در شكم است، كه اگر زنده به دنیا بیاید ارث می برد، سهم دو پسر را كنار می گذارند. ولی اگر احتمال بدهند بیشتر است، مثلا احتمال بدهند كه زن سه بچه حامله باشد، سهم سه پسر را كنار می گذارند. و چنانچه مثلا یك پسر یا یك دختر به دنیا آمد، زیادی را ورثه بین خودشان تقسیم می كنند.
2729 اگر عمو و عمه و دایی و خاله خود میت و اولاد آنان و اولاد اولاد آنان نباشند، عمو و عمه و دایی و خاله پدر و مادر میت ارث می برند. و اگر اینها نباشند، اولادشان ارث می برند و اگر اینها هم نباشند، عمو و عمه و دایی و خاله جدو جده میت، و اگر اینها نباشند، اولادشان ارث می برند.
2730 زن و شوهر به تفصیلی كه بعدا در مسایل تا گفته می شود، ازیكدیگر ارث می برند.
ارث دسته اول
2731 اگر وارث میت فقط یك نفر از دسته اول باشد، مثلا پدر یا مادر یا یك پسر یا یك دختر باشد، همه مال میت به او می رسد. و اگر چند پسر یا چند دختر باشند، همه مال به طور مساوی بین آنان قسمت می شود. و اگر یك پسر و یك دختر باشند مال را سه قسمت می كنند، دو قسمت را پسر، و یك قسمت را دختر می برد. و اگر چند پسر و چند دختر باشند، مال را طوری قسمت می كنند كه هر پسری دو برابر دختر ببرد.
2732 اگر وارث میت فقط پدر و مادر او باشند، مال سه قسمت می شود، دو قسمت آن را پدر و یك قسمت را مادر می برد، ولی اگر میت دو برادر یا چهار خواهر یا یك برادر و دو خواهر داشته باشد كه همه آنان پدری باشند یعنی پدر آنان با پدر میت یكی باشد، خواه مادرشان هم با مادر میت یكی باشد یا نه، اگر چه تا میت پدر و مادر دارد اینها ارث نمی برند، اما به واسطه بودن اینها مادر شش یك مال را می برد و بقیه را به پدر می دهند.
2733 اگر وارث فقط پدر و مادر و یك دختر باشد، چنانچه میت دو برادر یا چهار خواهر یا یك برادر و دو خواهر پدری نداشته باشد، مال را پنج قسمت می كنند، پدر و مادر، هر كدام یك قسمت و دختر سه قسمت آن را می برد. و اگر دو برادر یا چهار خواهر یا یك برادر و دو خواهر پدری داشته باشد، مال را شش قسمت می كنند، پدر و مادر، هر كدام یك قسمت، و دختر سه قسمت می برد، و یك قسمت باقی مانده را چهار قسمت می كنند، یك قسمت را به پدر و سه قسمت را به دختر میدهند. مثلا اگر مال میت را قسمت كنند، قسمت آن را به دختر، و قسمت آن به پدر، و قسمت آن را به مادر می دهند.
2734 اگر وارث میت فقط پدر و مادر و یك پسر باشند مال را شش قسمت می كنند، پدر و مادر هر كدام یك قسمت و پسر چهار قسمت آن را می برد. و اگر چند پسر یا دختر باشند، آن چهار قسمت را به طور مساوی بین خودشان قسمت می كنند و اگر پسر و دختر باشند، آن چهار قسمت را طوری تقسیم می كنند كه هر پسری دو برابر دختر ببرد.
2735 اگر وارث میت فقط پدر و یك پسر، یا مادر و یك پسر باشد، مال را شش قسمت می كنند، یك قسمت آن را پدر یا مادر، و پنج قسمت را پسر می برد.
2736 اگر وارث میت فقط پدر، یا مادر، یا پسر و دختر باشد، مال را شش قسمت می كنند یك قسمت آن را پدر یا مادر می برد و بقیه را طوری قسمت می كنند كه هر پسری دو برابر دختر ببرد.
2737 اگر وارث میت فقط پدر و یك دختر، یا مادر و یك دختر باشد، مال را چهار قسمت می كنند، یك قسمت آن را پدر یا مادر و بقیه را دختر می برد.
2738 اگر وارث میت فقط پدر و چند دختر، یا مادر و چند دختر باشد، مال را پنج قسمت می كنند، یك قسمت را پدر یا مادر می برد و چهار قسمت را دخترها به طور مساوی بین خودشان قسمت می كنند.
ارث دسته دوم
2739 اگر میت اولاد نداشته باشد، نوه پسری او اگر چه دختر باشد، سهم پسر میت را می برد، و نوه دختری او اگر چه پسر باشد، سهم دختر میت را می برد، مثلا اگر میت یك پسر از دختر خود و یك دختر از پسرش داشته باشد، مال را سه قسمت می كنند یك قسمت را به پسر دختر و دو قسمت را به دختر پسر می دهند.
2740 دسته دوم از كسانی كه به واسطه خویشی ارث می برند، جد یعنی پدر بزرگ و جده یعنی مادر بزرگ، و برادر و خواهر میت است. و اگر برادر و خواهر نداشته باشد، اولادشان ارث میبرند.
2741 اگر وارث میت فقط یك برادر یا یك خواهر باشد، همه مال به او می رسد.و اگر چند برادر پدر و مادری، یا چند خواهر پدر و مادری باشد، مال به طور مساوی بین آنان قسمت می شود و اگر برادر و خواهر پدر و مادری با هم باشند، هر برادری دو برابر خواهر می برد، مثلا اگر دو برادر و یك خواهر پدر و مادری دارد، مال را پنج قسمت می كنند، هر یك از برادرها دو قسمت و خواهر یك قسمت آن را می برد.
2742 اگر میت برادر و خواهر پدر و مادری دارد، برادر و خواهر پدری كه از مادر با میت جدا است ارث نمی برد. و اگر برادر و خواهر پدر و مادری ندارد،چنانچه فقط یك خواهر یا یك برادر پدری داشته باشد، همه مال به او می رسد، و اگرچند برادر یا چند خواهر پدری داشته باشد مال به طور مساوی بین آنان قسمت می شود،و اگر هم برادر و هم خواهر پدری داشته باشد، هر برادری دو برابر خواهر می برد.
2743 اگر وارث میت فقط یك خواهر، یا یك برادر مادری باشد، كه از پدر با میت جدا است، همه مال باو می رسد. و اگر چند برادر مادری، یا چند خواهر مادری،یا چند برادر و خواهر مادری باشند، مال به طور مساوی بین آنان قسمت می شود.
2744 اگر میت برادر و خواهر پدر و مادری، و برادر و خواهر پدری، و یك برادر یا یك خواهر مادری داشته باشد، برادر و خواهر پدری ارث نمی برند، و مال را شش قسمت می كنند، یك قسمت آن را به برادر یا خواهر مادری، و بقیه را به برادر و خواهر پدر و مادری می دهند. و هر برادری دو برابر خواهر می برد.
2745 اگر میت برادر و خواهر پدر و مادری، و برادر و خواهر پدری، و برادر و خواهر مادری داشته باشد، برادر و خواهر پدری ارث نمی برد، و مال را سه قسمت می كنند، یك قسمت آن را برادر و خواهر مادری به طور مساوی بین خودشان قسمت می كنند، و بقیه را به برادر و خواهر پدر و مادری می دهند، و هر برادری دو برابر خواهر می برد.
2746 اگر وارث میت فقط برادر و خواهر پدری، و یك برادر مادری، یا یك خواهر مادری باشد، مال را شش قسمت می كنند، یك قسمت آن را برادر یا خواهر مادری می برد و بقیه را به برادر و خواهر پدری می دهند، و هر برادری دو برابر خواهر می برد.
2747 اگر وارث میت فقط برادر و خواهر پدری، و چند برادر و خواهر مادری باشد، مال را سه قسمت می كنند، یك قسمت آن را برادر و خواهر مادری به طور مساوی بین خودشان قسمت می كنند، و بقیه را به برادر و خواهر پدری می دهند، و هر برادری دو برابر خواهر می برد.
2748 اگر وارث میت فقط برادر و خواهر و زن او باشد، زن ارث خود را به تفصیلی كه در صفحه گفته می شود می برد، و خواهر و برادر به طوری كه در مسایل گذشته گفته شد ارث خود را می برند. و نیز اگر زنی بمیرد و وارث او فقط خواهر و برادر و شوهر او باشد. شوهر نصف مال را می برد و خواهر و برادر به طوری كه در مسایل پیش گفته شد ارث خود را می برند، ولی برای آن كه زن یا شوهر ارث می برد، از سهم برادر و خواهر مادری چیزی كم نمی شود، و از سهم برادر و خواهر پدر و مادری یا پدری كم می شود، مثلا اگر وارث میت، شوهر و برادر و خواهر مادری و برادر و خواهر پدر و مادری او باشد، نصف مال به شوهر می رسد، و یك قسمت از سه قسمت اصل مال را به برادر و خواهر مادری می دهند، و آنچه می ماند مال برادر و خواهر پدر و مادری است. پس اگر همه مال او شش تومان باشد، سه تومان به شوهر و دو تومان به برادر و خواهر مادری و یك تومان به برادر و خواهر پدر و مادری می دهند.
2749 اگر میت خواهر و برادر نداشته باشد، سهم ارث آنان را به اولادشان می دهند، و سهم برادر زاده و خواهر زاده مادری به طور مساوی بین آنان قسمت می شود،و از سهمی كه به برادر زاده و خواهر زاده پدری یا پدر و مادری می رسد، هر پسری دو برابر دختر می برد.
2750 اگر وارث میت فقط یك جد یا یك جده است، چه پدری باشد یا مادری، همه مال به او می رسد و با بودن جد میت پدر جد او ارث نمی برد.
2751 اگر وارث میت فقط جد و جده پدری باشد، مال سه قسمت می شود، دو قسمت را جد و یك قسمت را جده می برد. و اگر جد و جده مادری باشد، مال را به طور مساوی بین خودشان قسمت می كنند.
2752 اگر وارث میت فقط یك جد یا جده پدری و یك جد یا جده مادری باشد، مال سه قسمت می شود، دو قسمت را جد یا جده پدری و یك قسمت را جد یا جده مادری می برد.
2753 اگر وارث میت جد و جده پدری، و جد و جده مادری باشد، مال سه قسمت می شود، یك قسمت آن را جد و جده مادری به طور مساوی بین خودشان قسمت می كنند و دو قسمت آن را به جد و جده پدری می دهند، و جد دو برابر جده می برد.
2754 اگر وارث میت فقط زن و جد و جده پدری و جد و جده مادری او باشد، زن ارث خود را به تفصیلی كه در مساله گفته می شود می برد، و یك قسمت از سه قسمت اصل مال را به جد و جده مادری می دهند كه به طور مساوی بین خودشان قسمت می كنند و بقیه را به جد و جده پدری می دهند و جد دو برابر جده می برد، و اگر وارث میت شوهر و جد و جده باشد، شوهر نصف مال را می برد و جد و جده به دستوری كه در مسایل گذشته گفته شد، ارث خود را می برند.
ارث دسته سوم
2755 دسته سوم عمو و عمه و دایی و خاله و اولاد آنان است به تفصیلی كه گفته شد، كه اگر از طبقه اول و دوم كسی نباشد اینها ارث می برند.
2756 اگر وارث میت فقط یك عمو یا یك عمه است، چه پدر و مادری باشد یعنی با پدر میت از یك پدر و مادر باشد، یا پدری باشد یا مادری همه مال به او می رسد، و اگر چند عمو یا چند عمه باشند و همه پدر و مادری یا همه پدری باشند، مال به طور مساوی بین آنان قسمت می شود، و اگر عمو و عمه هر دو باشند، و همه پدر و مادری، یا همه پدری باشند، عمو دو برابر عمه می برد، مثلا اگر وارث میت دو عمو و یك عمه باشد، مال را پنج قسمت می كنند، یك قسمت را به عمه می دهند و چهار قسمت را عموها به طور مساوی بین خودشان قسمت می كنند.
2757 اگر وارث میت فقط چند عموی مادری یا چند عمه مادری باشد، مال به طور مساوی بین آنان قسمت می شود، ولی اگر فقط چند عمو و عمه مادری داشته باشد، بنابر احتیاط واجب باید با هم صلح كنند.
2758 اگر وارث میت عمو و عمه باشد و بعضی پدری و بعضی مادری و بعضی پدر و مادری باشند، عمو و عمه پدری ارث نمی برند، پس اگر میت یك عمو یا یك عمه مادری دارد مال را شش قسمت می كنند، یك قسمت را به عمو یا عمه مادری و بقیه را به عمو و عمه پدر و مادری می دهند و عموی پدر و مادری دو برابر عمه پدر و مادری می برد و اگر هم عمو و هم عمه مادری دارد، مال را سه قسمت می كنند دو قسمت را به عمو و عمه پدر و مادری می دهند و عمو دو برابر عمه می برد و یك قسمت را به عمو و عمه مادری می دهند، و احتیاط واجب آن است كه در تقسیم با یكدیگر صلح كنند.
2759 اگر وارث میت فقط یك دایی، یا یك خاله باشد همه مال به او می رسد، واگر هم دایی و هم خاله باشد، و همه پدر و مادری، یا پدری، یا مادری باشند مال به طور مساوی بین آنان قسمت می شود و احتیاط آن است كه در تقسیم با یكدیگر صلح كنند.
2760 اگر وارث میت فقط یك دایی، یا یك خاله مادری و دایی و خاله پدر و مادری، و دایی و خاله پدری باشد، دایی و خاله پدری ارث نمی برد، و مال را شش قسمت می كنند، یك قسمت را به دایی یا خاله مادری و بقیه را به دایی و خاله پدر و مادری می دهند كه به طور مساوی بین خودشان قسمت كنند.
2761 اگر وارث میت فقط دایی و خاله پدری و دایی و خاله مادری و دایی و خاله پدر و مادری باشد، دایی و خاله پدری ارث نمی برد و باید مال را سه قسمت كنند یك قسمت آن را دایی و خاله مادری به طور مساوی بین خودشان قسمت نمایند و بقیه را به دایی و خاله پدر و مادری بدهند كه به طور مساوی بین خودشان قسمت كنند.
2762 اگر وارث میت یك دایی یا یك خاله و یك عمو یا یك عمه باشد مال را سه قسمت می كنند، یك قسمت را دایی یا خاله و بقیه را عمو یا عمه می برد.
2763 اگر وارث میت یك دایی یا یك خاله، و عمو و عمه باشد، چنانچه عمو و عمه پدر و مادری یا پدری باشند، مال را سه قسمت می كنند، یك قسمت را دایی یا خاله می برد، و از بقیه، دو قسمت به عمو و یك قسمت به عمه می دهند، بنابر این اگر مال را نه قسمت كنند، سه قسمت را به دایی یا خاله و چهار قسمت را به عمو و دو قسمت را به عمه می دهند.
2764 اگر وارث میت یك دایی یا یك خاله و یك عمو یا یك عمه مادری، و عمو و عمه پدر و مادری یا پدری باشد، مال را سه قسمت می كنند، یك قسمت آن را به دایی یا خاله می دهند و دو قسمت باقی مانده را شش قسمت می كنند، یك قسمت را به عمو یا عمه مادری و بقیه را به عمو و عمه پدر و مادری یا پدری می دهند، و عمو دو برابر عمه می برد. بنابراین اگر مال را نه قسمت كنند، سه قسمت را به دایی یا خاله و یك قسمت را به عمو یا عمه مادری و پنج قسمت دیگر را به عمو و عمه پدر و مادری یا پدری می دهند.
2765 اگر وارث میت یك دایی، یا یك خاله و عمو و عمه مادری، و عمو و عمه پدر و مادری، یا پدری باشد، مال را سه قسمت می كنند، یك قسمت را دایی یا خاله می برد و دو قسمت باقی مانده را سه سهم می كنند، یك سهم آن را به عمو و عمه مادری می دهند كه بنابر احتیاط واجب با هم مصالحه می كنند، و دو سهم دیگر را بین عمو و عمه پدر و مادری یا پدری قسمت می نمایند، و عمو دو برابر عمه می برد. بنابراین مال را نه قسمت كنند، سه قسمت آن سهم خاله یا دایی و دو قسمت سهم عمو و عمه مادری و چهار قسمت سهم عمو و عمه پدر و مادری یا پدری می باشد.
2766 اگر وارث میت چند دایی و چند خاله باشد كه همه پدر و مادری، یا پدری یا مادری باشند و عمو و عمه هم داشته باشد، مال سه سهم می شود، دو سهم آن به دستوری كه در مساله پیش گفته شد عمو و عمه بین خودشان قسمت می كنند و یك سهم آن را دایی ها و خاله ها به طور مساوی بین خودشان قسمت می نمایند.
2767 اگر وارث میت، دایی یا خاله مادری، و چند دایی و خاله پدر و مادری یا پدری، و عمو و عمه باشد، مال سه سهم می شود، و دو سهم آن را به دستوری كه سابقا گفته شد، عمو و عمه بین خودشان قسمت می كنند، پس اگر میت یك دایی یا یك خاله مادری دارد، یك سهم دیگر را شش قسمت می كنند، یك قسمت را به دایی یا خاله مادری می دهند، و بقیه را به دایی و خاله پدر و مادری یا پدری می دهند، وبه طور تساوی قسمت می كنند، و اگر چند دایی مادری یا چند خاله مادری یا هم دایی مادری و هم خاله مادری دارد، آن یك سهم را سه قسمت می كنند، یك قسمت را دایی ها و خاله های مادری به طور مساوی بین خودشان قسمت می كنند و بقیه را به دایی و خاله پدر و مادری یا پدری می دهند، كه به طور مساوی قسمت كنند.
2768 اگر میت عمو و عمه و دایی و خاله نداشته باشد، مقداری كه به عمو و عمه می رسد، به اولاد آنان و مقداری كه به دایی و خاله می رسد، به اولاد آنان داده می شود.
2769 اگر وارث میت عمو و عمه و دایی و خاله پدر و عمو و عمه و دایی و خاله مادر او باشند، مال سه سهم می شود، یك سهم آن مال عمو و عمه و دایی و خاله مادر میت است به طور مساوی، ولی احتیاط واجب در عمو و عمه مادری مادر میت آن است كه با هم صلح كنند، و دو سهم دیگر آن را سه قسمت می كنند، یك قسمت را دایی و خاله پدر میت به طور مساوی بین خودشان قسمت می نمایند، و دو قسمت دیگر آن را به عمو و عمه پدر میت می دهند، و عمو دو برابر عمه می برد.
ارث زن و شوهر
2770 اگر زنی بمیرد و اولاد نداشته باشد، نصف همه مال را شوهر او و بقیه را ورثه دیگر می برند، و اگر از آن شوهر یا از شوهر دیگر اولاد داشته باشد، چهار یك همه مال را شوهر و بقیه را ورثه دیگر می برند.
2771 اگر مردی بمیرد و اولاد نداشته باشد چهار یك مال او را زن و بقیه را ورثه دیگر می برند. و اگر از آن زن یا از زن دیگر اولاد زن از همه اموال منقول ارث می برد، ولی از زمین و قیمت آن ارث نمی برد، و نیز از خود هوایی ارث نمی برد مثل بنا و درخت و فقط از قیمت هوایی ارث می برد.
2772 اگر زن بخواهد در چیزی كه از آن ارث نمی برد تصرف كند، باید از ورثه دیگر اجازه بگیرد. و نیز ورثه تا سهم زن را نداده اند بنابر احتیاط واجب نباید در بنا و چیزهایی كه زن از قیمت آنها ارث می برد، بدون اجازه او تصرف كنند و چنانچه پیش از دادن سهم زن اینها را بفروشند، در صورتی كه زن معامله را اجازه دهد صحیح و گرنه نسبت به سهم او باطل است.
2773 اگر بخواهند بنا و درخت و مانند آن را قیمت نمایند، باید حساب كنند كه اگر آنها بدون اجاره در زمین بمانند تا از بین بروند، چقدر ارزش دارند، و سهم زن را از آن قیمت بدهند.
2774 مجرای آب قنات و مانند آن حكم زمین را دارد، و آجر و چیزهایی كه در آن بكار رفته، در حكم ساختمان است.
2775 اگر میت بیش از یك زن داشته باشد، چنانچه اولاد نداشته باشد، چهار یك مال، و اگر اولاد داشته باشد، هشت یك مال، به شرحی كه گفته شد، بطور مساوی بین زن های عقدی او قسمت می شود، اگر چه شوهر با هیچ یك از آنان، یا بعض آنان نزدیكی نكرده باشد، ولی اگر در مرضی كه به آن مرض از دنیا رفته، زنی را عقد كرده، و با او نزدیكی نكرده است، آن زن از او ارث نمی برد، و حق مهر هم ندارد.
2776 اگر زن در حال مرض شوهر كند، و به همان مرض بمیرد شوهرش اگر چه با او نزدیكی نكرده باشد، از او ارث می برد.
2777 اگر زن را به ترتیبی كه در احكام طلاق گفته شد، طلاق رجعی بدهند، و در بین عده بمیرد، شوهر از او ارث می برد. و نیز اگر شوهر در بین عده زن بمیرد، زن از او ارث می برد. ولی اگر بعد از گذشتن عده رجعی یا در عده طلاق بائن یكی از آنان بمیرد، دیگری از او ارث نمی برد.
2778 اگر شوهر در حال مرض، عیالش را طلاق دهد، و پیش از گذشتن دوازده ماه هلالی بمیرد، زن با سه شرط از او ارث می برد: اول: آنكه در این مدت شوهر دیگر نكرده باشد. دوم: به واسطه بی میلی به شوهر، مالی به او نداده باشد كه به طلاق دادن راضی شود. بلكه اگر چیزی هم به شوهر ندهد ولی طلاق به تقاضای زن باشد، باز هم ارث بردنش اشكال دارد. سوم: شوهر در مرضی كه در آن مرض زن را طلاق داده، به واسطه آن مرض یا به جهت دیگری بمیرد، پس اگر از آن مرض خوب شود و به جهت دیگری از دنیا برود، زن از او ارث نمی برد.
2779 لباسی كه مرد برای پوشیدن زن خود گرفته اگر چه زن آن را پوشیده باشد، بعد از مردن شوهر، جزو مال شوهر است.
مسائل متفرقه ارث
2780 قرآن و انگشتر و شمشیر میت و لباسی را كه پوشیده یا برای پوشیدن گرفته و دوخته است اگر چه نپوشیده باشد مال پسر بزرگتر است و اگر میت از این چهار چیز بیشتر از یكی دارد، مثلا دو قرآن یا دو انگشتر دارد چنانچه مورد استعمال است یا برای استعمال مهیا شده، مال پسر بزرگتر است.
2781 اگر پسر بزرگ میت، بیش از یكی باشد، مثلا از دو زن او در یك وقت دو پسر به دنیا آمده باشد، باید لباس و قرآن و انگشتر و شمشیر میت را به طور مساوی بین خودشان قسمت كنند.
2782 اگر میت قرض داشته باشد، چنانچه قرضش به اندازه مال او یا زیادتر باشد، باید چهار چیزی هم كه مال پسر بزرگتر است و در مساله پیش گفته شد، به قرض او بدهند. و اگر قرضش كمتر از مال او باشد، بنابر احتیاط واجب باید ازآن چهار چیزی هم كه به پسر بزرگتر می رسد به نسبت به قرض او، بدهند. مثلا اگر همه دارایی او شصت تومان است و به مقدار بیست تومان آن از چیزهایی است كه مال پسر بزرگتر است و سی تومان هم قرض دارد، بنابر احتیاط واجب پسر بزرگ باید به مقدار ده تومان از آن چهار چیز را بابت قرض میت بدهد.
2783 مسلمان از كافر ارث می برد، ولی كافر اگر چه پدر یا پسر میت باشد، ازاو ارث نمی برد.
2784 اگر كسی یكی از خویشان خود را عمدا و بناحق بكشد، از او ارث نمی برد.ولی اگر از روی خطا باشد، مثل آنكه سنگ به هوا بیندازد و اتفاقا به یكی از خویشان او بخورد و او را بكشد، از او ارث می برد، ولی از دیه قتل ارث نمی برد.
2785 هرگاه بخواهند ارث را تقسیم كنند، در صورتی كه میت بچه ای داشته باشد كه در شكم مادر است، و در طبقه او وارث دیگری هم مانند اولاد و پدر و مادر باشد، برای بچه ای كه در شكم است، كه اگر زنده به دنیا بیاید ارث می برد، سهم دو پسر را كنار می گذارند. ولی اگر احتمال بدهند بیشتر است، مثلا احتمال بدهند كه زن سه بچه حامله باشد، سهم سه پسر را كنار می گذارند. و چنانچه مثلا یك پسر یا یك دختر به دنیا آمد، زیادی را ورثه بین خودشان تقسیم می كنند.